[You must be registered and logged in to see this image.]

Škorpik Josipa Velimir

Rođen je 2. aprila 1919. u Brodarici, kod Zadra, Hrvatska.
Posle završetka srednje škole, primljen je u Pomorsku
vojnu akademiju, koju završava 1940. godine, i postaje
aktivni oficir BJV. Kapitulacija stare Jugoslavije zatekla
ga je u Šibeniku. Da ne bi pao u zarobljeništvo, torpednim
čamcem bježi u Divulje, gdje potapa čamac i odlazi u
Split, a zatim u Zagreb. Tu je mobiliziran i upućen u
Makarsku kao mornarički oficir NDH, da primi dužnost
lučkog zapovjednika. Odmah se povezao s komunistima
Makarske i ubrzo formirao grupu aktivista medu oficirima
i podoficirima u spomenutom zapovjedništvu. Kao aktivan
učesnik NOPa,
pred kraj 1941. godine, postao je Član
KPJ. U teškim uslovima ilegalnosti, mladi Škorpik razvija
raznovrsnu aktivnost medu neprijateljskim vojnicima.
Rastura propagandni materijal, prikuplja podatke o planovima Talijana i ustaša, i obavještava
o svemu rukovodstvo Partije u Makarskoj. Po direktivi Partije, s dvojicom podoficira i ocem
Josipom (pukovnikom BJV u penziji), 1. decembra 1942. godine, napustio je Makarsku i
prebacio se na slobodnu teritoriju Biokova. Prethodno je napisao proglas, kojim je pozvao i
ostale pripadnike Lučkog zapovjedništva da se priključe partizanima. Posle desetak dana,
stigao je u štab četvrte operativne zone u Glamoč a 18. decembra, u Bosanskom Petrovcu,
Škorpik je vodio razgovor s drugom Titom o stvaranju mornarice NOV i POJ i mogućnosti
partizanskog ratovanja na moru. Istog dana, Vrhovni Slab je naredbom formirao Sekciju za
ratnu mornaricu pri Štabu četvrte operativne zone, i za šefa Sekcije postavio Velimira
Škorpika. Tako je Škorpik postao prvi komandant partizanske ratne mornarice. Odmah je
pristupio formiranju mornaričkih stanica, a zatim i prvog mornaričkog partizanskog odreda.
Posebnu pažnju posvetio je opremanju i naoružavanju čamaca i uvježbavanju kadrova za
borbe na moru. Od početka je težio da mornarica dobije svoja obilježja i lično je učestvovao u
izradi zastave Ratne mornarice i mornaričke uniforme. Već u decembru 1942. godine,
biokovski partizani su izveli više uspjelih akcija u Hrvatskom kanalu, a 31. decembra su
zaplijenili pet brodova. Ove akcije prisilile su Talijansku komandu da pristupi konvojiranju
brodova koji plove kroz ovaj kanal, i da ih osiguravaju ratnim brodovima. Kada je, sredinom
februara 1943. godine, rasformirana Sekcija za ratnu mornaricu, Škorpik je postavljen za
komandanta 1. mornaričkog odreda, Odred je odbio nekoliko pokušaja neprijatelja da se
iskrca na obalu Makarskog primorja. Početkom marta, Mornarički odred je preformiran u
Biokovski partizanski odred, a Škorpik postao komandant odreda. Polovinom maja, postavljen
je za načelnika štaba cetinskog odreda. Poslije oslobođenja Zadvarja, augusta 1943.
godine, primio je — dužnost komandanta Grupe cetinskih bataljona. U borbama oko Trilja,
Lovreča i Aržana pokazao je veliku umješnost u komandiranju jedinicom. Poslije kapitulacije
Italije, postavljen je za komandanta štaba Obalske komande, kojoj su bile podčinjene flotile
naoružanih brodova srednje i južne Dalmacije i obalska artiljerija. Krajem septembra, Obalska
komanda je preimenovana u Komandu flote naoružanih brodova, i Škorpik je postao njen
komandant. Imao je značajnu ulogu, u oktobru, u organiziranju i prebacivanju jedinica NOVJ
s kopna na srednjodalmatinska ostrva. Za kratko vrijeme uspio je da osposobi jedinice flotile
za veće akcije i da ih organizaciono pripremi za veće borbene zadatke na moru u borbi protiv
Nijemaca. Na njegovu inicijativu, upućena je, početkom oktobra, delegacija NOVJ u Bari —
Italija na pregovore sa Saveznicima. On je, u ime četvrte operativne zone, potpisao
punomoćje za rad delegacije.
458
Kada je, naredbom Vrhovnog štaba, 18. oktobra 1943. godine, formirana Mornarica NOV i
POJ, Škorpik je postavljen za načelnika štaba Mornarice. Ovu dužnost nije primio, jer je u
međuvremenu postavljen za načelnika štaba 3. dalmatinske brigade.
Početkom novembra, Škorpik je krenuo u štab 4. dalmatinske brigade zbog dogovora o
učestvovanju u predstojećim borbama. Prolazeći pored sela Zagorja, kod Posušja, naišao je na
ustaše. Pokušao je da pobjegne, ali nije uspio; bio je ubijen, opljačkan i pokraj puta zakopan.
Tako je, u 24. godini života, poginuo prvi komandant partizanske ratne mornarice i istaknuti
borac, narodni heroj Velimir Škorpik.
Narodnim herojem proglašen je 8. septembra 1952. godine.